عوامل موثر بر ترجیحات مصرف کنندگان برنج مطالعه موردی: مصرف کنندگان شهری استان مازندران

در ایران ارقام مختلفی از برنج وجود دارد که مورد استفاده مصرف کنندگان قرار می گیرد. در واقع مصرف کنندگان با طیف وسیعی از انواع برنج رو به رو می باشند که باید از میان آن ها انتخاب کنند. این مهم است که بدانیم مصرف کنندگان تنها به فکر خرید یک محصول نیستند، بلکه به دنبال خرید صفاتی هستند که مطلوبیت بیشتری برایشان تولید کند. در نتیجه اندازه گیری صفاتی که برای مصرف کننده این مطلوبیت را حاصل کند، ضرورت دارد. آگاهی از این قبیل عوامل کیفی می تواند منجر به تغییر و تحول در ساختار تحقیقات و تولید این محصول شود. در پژوهش حاضر با استفاده از روش قیمت گذاری هدانیک و استفاده از تابع لگاریتمی به بررسی رابطه بین قیمت پرداختی توسط مصرف کنندگان استان مازندران و صفاتی از برنج و برخی متغیرهای اجتماعی- اقتصادی پرداخته شده است. بخشی از اطلاعات مورد نیاز این پژوهش که به مصرف کنندگان مربوط می شود به روش میدانی و از طریق مصاحبه با 675 مصرف کننده برنج در استان مازندران حاصل شده است و اطلاعات مربوط به خصوصیات موفولوژیکی برنج نیز از مرکز تحقیقات برنج کشور واقع در شهرستان آمل جمع آوری شده است. با تخمین مدل هدانیک مشخص شده که مصرف-کنندگان برنج در مازندران، ارقامی از برنج را ترجیح می دهند که دارای ظاهر قلمی، کشیدگی پس از پخت، نرمی پس از پخت و معطر باشد و برای برنج هایی با این صفات قیمت بالاتری می پردازند. همچنین مشخص شد که سطح درآمد افراد با قیمت پرداختی آن ها برای برنج رابطه مثبت دارد و متغیرهای مجازی بکار رفته برای سطح تحصیلات و موقعیت سکونت در سه منطقه شرق، مرکز و غرب مازندران نشان داد که افراد دارای سطح تحصیلات متوسطه و ابتدایی قیمت بالاتری را نسبت به افراد دارای تحصیلات عالیه برای برنج می پردازند و مصرف کنندگان ساکن در مناطق شرق و مرکز نسبت به ساکنین در شهرهای غرب استان قیمت پایین تر می پردازند.